RAMBO First Blood Part II : Σκοτώνοντας την όποια θεματολογία σου με ένα μπαζούκα…

by Αντρέι Κοτσεργκίν 

Το πρώτο κεφάλαιο της ιστορίας του , βετεράνου του Βιετνάμ, John Rambo και της ζόρικης επιστροφής του στο ‘σπίτι‘ βγάζοντας ένα πελώριο κυνηγετικό μαχαίρι μας έδειξε στα 80s πως να χειρίζεσαι σωστά ένα Action φιλμ ώστε να μην καταλήξεις να θυσιάσεις ολοκληρωτικά τόσο την θεματολογία του όσο και τους χαρακτήρες της ιστορίας σου στον βωμό της καταιγιστικής δράσης.

Οι διδαχές εκείνου του πρώτου RAMBO ήταν εξαιρετικά απλές αλλά και σταράτες :

‘Don’t Push It’. 

Όμως το Hollywood παραδοσιακά παρουσιάζει την αδυναμία να ‘αφήνει πίσω’ τις πετυχημένες του ιστορίες και τους ήρωες που τις απαρτίζουν ενώ παράλληλα διακατέχεται και από την μανία να τα ‘σπρώχνει‘ μέχρι τα άκρα.

Και κάπως έτσι το 1985 , μέσα από φωτιά και άφθονο αίμα, είχαμε την γέννηση του δεύτερου κεφαλαίου της Οδύσσειας του απόλυτα Badass αλλά και άκρως τραγικού John Rambo.

Το κεφάλαιο αυτό μπορεί σε καμία περίπτωση να μην διακρίνονταν από την δυναμική και την ουσία εκείνου του ‘πρώτου αίματος’ όμως διάολε σίγουρα είχε τα δικά του μοναδικά και άκρως υπερβολικά θεάματα να μας δώσει…

 ‘A pure fighting machine with only a desire – to win a war that someone else lost. And if winning means he has to die – he’ll die. No fear, no regrets.’

Στο RAMBO : First Blood Part II, του σκηνοθέτη George P. Cosmatos, ο John Rambo διαπιστώνει με πόνο και θλίψη ότι η πολυπόθητη επιστροφή του στην αγκαλιά της μαμάς Αμερικής δεν στάθηκε αρκετή ώστε να γιάνει τις πληγές του…

Ύστερα από το ΜΑΚΕΛΕΙΟ που προκάλεσε κατά την διάρκεια των γεγονότων της πρώτης ταινίας ο Rambo βρίσκει τον εαυτό του καταδικασμένο σε τριετή κάθειρξη να σπάει πέτρες σε κάποιο λατομείο. Όμως μια μέρα ο κατάδικος δέχεται την επίσκεψη ενός παλιού γνώριμου.

Ο μέντορας του Rambo, συνταγματάρχης Trautman , επισκέπτεται τον άντρα που πριν από χρόνια τον σφυρηλάτησε σε μια μηχανή Θανάτου και αναθέτει σε αυτή την ‘μηχανή‘ μια τελευταία αποστολή :

Να επιστρέψει στο Βιετνάμ και να απελευθερώσει τους Αμερικανούς φαντάρους που ξέμειναν εκεί όντας αιχμάλωτοι των σαδιστών και μοχθηρών Βιετκόνγκ. 

Ο μοναδικός εν ζωή άντρας που γνωρίζει καλά το τερέν όπου κρατούνται αιχμάλωτοι οι στρατιώτες είναι ο John Rambo. Και έτσι εκείνος αποδέχεται την νέα του αποστολή δίχως να κάτσει να το σκεφτεί ιδιαίτερα. Αυτή η προθυμία του οφείλεται σε τρεις λόγους :

A. Αν η αποστολή κριθεί επιτυχημένη ο Κομάντο / Κατάδικος εξασφαλίζει την ελευθερία του. 

Β. Ο Rambo ποτέ του δεν κατάφερε να ‘ξεφύγει’ ολοκληρωτικά από την παράνοια του Βιετνάμ. Ένα κομμάτι μέσα του εξακολουθεί να λιγουρεύεται τον θάνατο και το χάος που προκύπτει από τον πόλεμο και έτσι ο Rambo αποφασίζει να επιστρέψει στο μοναδικό μέρος όπου μπορεί να θρέψει την πολεμική του μανία δίχως συνέπειες. 

Γ. Η ταινία αυτή ΔΕΝ έχει χρόνο για υπαρξιακούς προβληματισμούς και φιλελεύθερες φιλοσοφίες. Ο Rambo πρέπει να επιστρέψει πάση θυσία στο γαμημένο το Βιετνάμ ώστε να έχουμε επιτέλους το γαμημένο sequel / εξτραβαγκάντζα για το οποίο ‘διψούσαν’ οι θεατές του 80s κινηματογράφου δράσης… 

 

To πρώτο FIRST BLOOD ήταν ένα βίαιο και αιματηρό Action φιλμ με ορισμένα πολύ ισχυρά θρίλερ στοιχεία. Μια απόλυτα στιβαρή ιστορία που ξεκινούσε γύρω από την προσπάθεια ενός πληγωμένου άντρα να πάρει την εκδίκηση του από τα αχάριστα Καθάρματα που θεωρούσε ότι τον αδίκησαν και που στην πορεία εξελισσόταν σε μια απίστευτα δυναμική και ουσιώδη μελέτη γύρω από το μετατραυματικό σύνδρομο που διαδέχεται έναν υπέρμετρα σκληρό πόλεμο.

Στο Part II πάλι όλα αυτά σφαγιάζονται ανελέητα από έναν καταιγισμό εκρήξεων, σφαιρών αλλά και χαζής ‘προπαγάνδας’.

‘Do we get to win this time?’ ακούμε σε μια φάση τον Rambo να ρωτάει τον πατριάρχη Trautman με το βλέμμα απορίας ενός μικρού παιδιού. Εδώ οι James Cameron και Sylvester Stallone συνυπογράφουν ένα σενάριο πεπεισμένοι ότι κάπου στο Βιετνάμ τα ξεχασμένα παιδιά της μαμάς Αμερικής υποφέρουν όντας αιχμάλωτοι των σατανικών Βιετκόνγκ. Οι μπάσταρδοι αυτοί αφού πρώτα βασανίσουν τους Αμερικανούς ήρωες , με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο, στην συνέχεια θα τους χρησιμοποιήσουν ως τον μοχλό πίεσης απέναντι στις Η.Π.Α. ώστε να λάβουν την ‘αποζημίωση‘ τους για τις απώλειες και τις αδικίες που υπέστησαν κατά την διάρκεια του πολέμου.

Η ιδέα αυτή φαντάζει εξίσου ρεαλιστική με εκείνη που ήθελε τους μοχθηρούς Ρώσους να έχουν στην κατοχή τους μια μηχανή ‘πυρηνικού ολέθρου’ στο Dr. Strangelove του τιτάνα Stanley Kubrick…

 

‘What you call hell, he calls home.’

Οι Cameron και Sly παρουσιάζουν τον John Rambo ως την δικαίωση της Αμερικής για την συμμετοχή της σε έναν μάταιο πόλεμο αλλά και ως την απόλυτη εκδίκηση της απέναντι σε εκείνους που την ανάγκασαν να υποχωρήσει με το κεφάλι κάτω και ντροπιασμένη από μια μάχη.

Εδώ ο John Rambo εισβάλλει στην ζούγκλα ενός εχθρού που μεγάλωσε μέσα σε αυτή και κατορθώνει να τον ξεκληρίσει ολοσχερώς. Ο Κομάντο επιστρέφει σε έναν τόπο που κάποτε κρίθηκε ως ‘κόλαση‘ για τους συμπολεμιστές και τους συμπατριώτες του και καταφέρνει να πάρει αυτή την κόλαση με το μέρος του. Διάολε ο αποφασισμένος και αμείλικτος αυτός άντρας εδώ σκοτώνει πάνω από 70 μοχθηρούς κομουνιστές τόσο με τα βέλη του τόξου του όσο και με το πελώριο καυλί του ! Κάθε χτύπημα του βρίσκει τον στόχο του αντίθετα με τους εχθρούς του που εξαπολύουν τις σφαίρες αλλά και την κακία τους στον γάμο του καραγκιόζη…

Επίσης εδώ για πρώτη φορά ο ήρωας μας αποκτά και ένα Love Story μέσα από τα μάτια μιας Βιετναμέζας συμμάχου. Η γυναίκα αυτή πασχίζει να αποκρυπτογραφήσει την ψυχή του βλοσυρού άντρα που βρίσκεται απέναντι της όμως σκοντάφτει επάνω σε έναν ακλόνητο τοίχο :

Co Bao:
Why did they pick you? Because you like to fight?

Rambo:
I’m expendable.

Co Bao:
What mean expendable?

Rambo:
It’s like someone invites you to a party and you don’t show up. It doesn’t really matter.

 

Σε μια φάση ο Rambo της δίνει ένα φιλί όμως αμέσως συνειδητοποιεί ότι απλά δεν έχει χρόνο και διάθεση για τέτοιους συμβατικούς έρωτες και έτσι στην συνέχεια η γυναίκα γίνεται σουρωτήρι από τις σφαίρες των εχθρών / συμπατριωτών της. Φυσικά το κίνητρο πίσω από την βοήθεια που παρέχει η Βιετναμέζα στον Rambo είναι η επιθυμία της να μεταναστεύσει στην γη της επαγγελίας και των ονείρων που ακούει στο όνομα Αμερική…

Αργότερα βλέποντας τον Rambo, σε κοντινό πλάνο τύπου ταινίας πορνό,  να ακονίζει το πελώριο μαχαίρι του και να παλεύει με έναν παραφουσκωμένο Ρώσο αρχίζεις να καταλαβαίνεις ότι τα μοναδικά πράγματα που ‘αγαπά‘ πραγματικά αυτός ο άντρας είναι η αδρεναλίνη που πηγάζει μέσα από την μάχη και το χάος που διακρίνει έναν αιματηρό πόλεμο…

 

Πάντως όσον αφορά το σενάριο ο ίδιος ο Cameron ισχυρίζεται ότι το ‘βαθύτερο πολιτικό μήνυμα’ της ταινίας οφείλεται αποκλειστικά στον Stallone και ότι εκείνος έγραψε μονάχα την ‘δράση‘. Μάλιστα στο προσχέδιο του σεναρίου ο Cameron έδινε στον Rambo και έναν σύντροφο που θα λειτουργούσε ως comic relief χαρακτήρας όμως ο πρωταγωνιστής επέλεξε να τον ‘σβήσει‘ παντελώς. Αν κρίνουμε από τις παρεμβατικές τάσεις που είχε στις χρυσές εποχές του ο ψωνισμένος Sly ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν μοιάζει διόλου απίθανο. Πάντως για ακόμη μια φορά ο ηθοποιός δίνει ολοκληρωτικά τόσο το σώμα όσο και την ψυχή του σε έναν από τους ρόλους του. Ο Sly πέρασε οκτώ ολόκληρους μήνες εκπαίδευσης στην τοξοβολία και τη επιβίωση σε ακραίες συνθήκες ενώ έκανε και ‘μαθήματα‘ με μια μονάδα SWAT !

Σκηνοθετικά και ερμηνευτικά οι Cosmatos και Sly διαπρέπουν στον μοναδικό τομέα όπου τους ζητείται εδώ να διαπρέψουν :

Στο απόλυτο ΜΑΚΕΛΕΙΟ. 

Ο Sly διαστρεβλώνει έναν πληγωμένο , συγχυσμένο και τραγικό άντρα σε μια άφθαρτη μηχανή Θανάτου και καταστροφής και ο σκηνοθέτης του παρέχει απλόχερα τις σκηνές που θα αναδείξουν αυτή του την πλευρά. Τα μοναδικά ‘λόγια‘ του ήρωα εδώ μεταφράζονται σε τόνους από βέλη, σφαίρες και εκρήξεις. Αυτό το κρεσέντο φονικού το ντύνει με τις επικές του μελωδίες ο Jerry Goldsmith που εδώ επίσης κάνει την επιστροφή του.

Από την πλευρά του ο Cosmatos πάσχισε σαν τρελός να επινοήσει νέους τρόπους ώστε να ξεκληρίζει θεαματικά Ρώσους στην μεγάλη οθόνη και η αλήθεια είναι ότι διέπρεψε σε αυτό το κομμάτι ! 

 

Το RAMBO : First Blood Part II σε αρκετές σεκάνς του φαντάζει ως ένα εθνικιστικό παραλήρημα ή και σαν η απόλυτη Αμερικάνικη / Χολιγουντιανή προπαγάνδα που ‘φωνάζει‘ απέναντι σε έναν ‘αδικοχαμένο‘ πόλεμο και που καταδικάζει την Σοβιετική Ένωση για την τάση της να παρεμβαίνει σε ξένες υποθέσεις.

Βλέποντας τα Σοβιετικά Καθάρματα να βασανίζουν με ηλεκτροσόκ  και πυρωμένα μαχαίρια τον ακλόνητο ήρωα μας δεν γίνεται παρά να μην τους μισήσεις λιγάκι…

 

H εξιλέωση για τον ήρωα έρχεται στο φινάλε όταν εκείνος οπλισμένος μονάχα με ένα τόξο καταφέρνει να λιανίσει ένα ολόκληρο στρατόπεδο γεμάτο Κομουνιστές και να ρίξει και κοτζάμ ελικόπτερο…

 

Βλέποντας τον Rambo να ανατινάζει τους μοχθηρούς Σοβιετικούς με ένα μπαζούκα που φαντάζει ως η απόλυτη προέκταση του ανδρισμού του το μήνυμα μας γίνεται σαφέστατο :

Τα αρχίδια της Αμερικής πάντα θα είναι μεγαλύτερα από εκείνα των αμέτρητων εχθρών της ! 

Και όμως η ειρωνεία είναι ότι ο Stallone αρχικά οραματιζόταν ένα τελείως διαφορετικό μήνυμα που θα προέκυπτε μέσα από αυτή του την ταινία. Ο Sly αντιλαμβανόταν τον Rambo του ως την ουδέτερη περσόνα που στο φινάλε θα ‘καταδίκαζε‘ την μαμά Αμερική για την απάθεια και την αγνωμοσύνη με την οποία αντιμετώπιζε τους φαντάρους που μόχθησαν και θυσιάστηκαν για εκείνη. Δυστυχώς εδώ αυτό το μήνυμα ποτέ του δεν βρίσκει το έδαφος ώστε να περάσει στον θεατή καθώς τόσο το σενάριο της ταινίας όσο και η ερμηνεία του Sly πνίγονται ασφυκτικά ανάμεσα στις σφαίρες, το αίμα και τις εκρήξεις.

Στο τέλος το δεύτερο κεφάλαιο του RAMBO μας δείχνει ότι ο ήρωας του είναι πλέον ένα άψυχο κουφάρι που μπορεί να βρει μέσα του την ‘ζωή‘ μονάχα σε ένα αιματοβαμμένο πεδίο μάχης. Μόλις ο Rambo φτάνει σε αυτή του την συνειδητοποίηση στην συνέχεια προβαίνει σε ένα απόλυτο μακελειό το οποίο εξυπηρετεί την φτηνή μας κινηματογραφική ψυχαγωγία όμως τίποτε περισσότερο πέρα από αυτήν. 

Στο φινάλε το πραγματικό ‘θύμα‘ της ταινίας ήταν ο ίδιος ο ήρωας της καθώς εδώ με το τόξο και το μπαζούκα του καταλήγει να ‘σκοτώσει’ την ίδια του την ουσία και την τραγικότητα που τον διέκρινε.

Από την  άλλη ίσως και μέσα στα πολιτικά και κοινωνικά φορτισμένα 80s μια τόσο ανέμελη και γραφική αντιμετώπιση της όλης κατάστασης να ήταν και απόλυτα ευπρόσδεκτη από το κοινό της εποχής. Κάπως έτσι το RAMBO#2 κατόρθωσε να καπαρώσει πάνω από 300 εκατομμύρια δολάρια στο Box Office και να ‘καταρρίψει‘ τις αρνητικές κριτικές.

Με αυτή του την ‘νίκη‘ ο John Rambo εξασφάλισε την συμμετοχή του σε έναν ακόμη πόλεμο που αυτή τη φορά θα διεξάγονταν κάπου μέσα στο , πάντα ταλαίπωρο, Αφγανιστάν.

Όμως αυτό το τρίτο κεφάλαιο της κινηματογραφικής 80s Action Ιστορίας θα το ανοίξουμε και θα το μελετήσουμε κάποια άλλη φορά…